Oates en toates

“Earne oates en toates wêze” (ek wol sein as “hoates en toates wêze”) betsjut dat ien gauris by ien oer de flier komt en dêr o sa wolkom  is, oftewol “kind aan huis”. Hoe’t dy útdrukking ûntstien is, ha ferskate lju har ôffrege, de lêste pear hûndert jier. Der is earder wol tocht dat “oates en toates” te krijen hie mei it eardere wurd foar beppe, dat ús oerlevere is  yn Lemsters oate en Hylpers aete. Mar de oan no ta meast oannimlike ferklearring is dat it te krijen hat mei it Aldfrysk ôtheres dat “oars, fierders” betsjutte. Dat is wer ûntstien út de foarm ôther(e)s-end-ôther(e)s mei de betsjutting fan “wer, jitris, op ‘en nij”.  Ut dy foarm is nei alle gedachten oates en toates ûntstien. In “frjemde” siswize is sa dochs wer te ferklearjen.