dinsdag 23 december 2014

Taaldiskriminaasje yn de eardere Sovjet Uny

Op it stuit is de politike situaasje fan Oekraïne in soad yn it nijs. Wat net in soad yn it nijs is, is dat it konflikt ek in grutte taalkomponint hat. Oekraïne wie jierrenlang part fan de Sovjet Uny west. It seit himsels dat der dêrom in soad minsken wenje dy't Russysk prate. Lykwols wurde minsken dy't Russysk sprekke slim diskriminearre en it is faak ferbean om Russysk te praten. Dat set kwea bloed by de Russysktaligen. In selde soarte fan ûntjouwing fine wy yn Letlân. 40% fan de befolking dêr praat Russysk. Yn de tiid fan de Sovjet Uny waard it Letsk krekt as de oare minderheidstalen ûnderdrukt. No is in omkearde beweging oan de gong en wurde de Russysktaligen diskriminearre. Sa mei it Russysk fan 2018 ôf net mear op skoalle brûkt wurde en geane de skoallen dy't yn it Russysk dosearje ticht. De Russysktaligen fiele harren oantaast yn harren identiteit en it ropt in soad wjerstân op. Foardat je it witte bart yn Letlân itselde as wat no yn Oekraïne bart. It is net foar neat dat lannen dêr't de minste konflikten binne, lannen binne dy't yn harren taalbelied positive oandacht hawwe foar minderheidstalen.

woensdag 3 december 2014

Lishoarnen út Livorno?

Guon wurden binne sa ferbastere dat je de oarspronklike wurden net mear weromkenne: Yn en om Drachten sizze de minsken tusearte foar (griene) beantsjes. Dat komt fan Turkse earte. Stynske weet is mais en komt fan Eastynjeske weet (‘Oostindische tarwe’). ‘Leg’ yn it Nederlânske ‘leghorn’ hat neat mei ‘leggen’ (lizze, aaien lizze) te meitsjen, nee it hinneras ‘leghorn’ is in ferbastering fan de Italiaanske plaknamme Legorno (hjoed-de-dei bekend as Livorno). Gouden lyskes binne apels fan it ras golden delicious. En titelroas (‘narcis’) komt fan ‘tideloas’ dat wer fan it Nederlânske ‘tijloos’ komt (fgl. ‘herfsttijloos’).